D.O. Cava
Cava
Cava, een mousserende wijn die op exact dezelfde wijze als Champagne gemaakt wordt, heeft de laatste dertig jaar ook in het buitenland volledig bestaansrecht verworven. In heemse druivensoorten, een warmer klimaat en het wijnbouwgebied dragen alle drie bij aan het uitgesproken karakter van Cava.
Het hart van het Cava-gebied is het gebied rond Sant Sadurní d’Anoia in het zuidelijke deel van het district Barcelona, waar gespecialiseerde wijnhuizen – of Cava-huizen – al sinds het eind van de 19e eeuw op commerciële schaal Cava produceren. Tegenwoordig wordt in dit gebied ongeveer 85% van alle Cava gemaakt.
Desondanks omvat het D.O.-gebied in totaal 160 gemeenten gelegen in 7 Spaanse districten.
Het hart van het Cava-gebied is het gebied rond Sant Sadurní d’Anoia in het zuidelijke deel van het district Barcelona, waar gespecialiseerde wijnhuizen – of Cava-huizen – al sinds het eind van de 19e eeuw op commerciële schaal Cava produceren. Tegenwoordig wordt in dit gebied ongeveer 85% van alle Cava gemaakt.
Desondanks omvat het D.O.-gebied in totaal 160 gemeenten gelegen in 7 Spaanse districten.
Net als bij Champagne........
Net zoals bij Champagne maakt iedere producent een specifieke cuvée van druiven uit één van de wijngaarden uit het afgebakende gebied. Deze cuvée kan één van de zeven types Cava zijn, die van elkaar te onderscheiden zijn door de mate van restsuiker die ze bevatten. De bodega’s zijn in hoge mate gemechaniseerd. Dit is de regio waar bijvoorbeeld de mechanisatie van het draaien van de flessen werd ontwikkeld.
De naam Cava is afgeleid van het Spaanse woord voor ondergrondse kelder. Dit werd ook de term voor de productiemethode die in het Spaans ‘método tradicional’ (traditionele methode) heet en die tegenwoordig beschermd is, zodat op het etiket niet noodzakelijkerwijs de D.O.-status vermeld hoeft te zijn. Nieuwe ontwikkelingen zijn onder andere de toegenomen aanplant van Chardonnaydruiven, wijnbereiding in mobiele vinificatiestations die in de wijngaarden liggen en een herziening van de regels om te zorgen dat het oogstjaar op het etiket van Brut en Brut Nature Cavas vermeld mag worden. Tegenwoordig staat Cava op de ranglijst van verkopen van mousserende wijn na Champagne op een goede tweede plaats.
De naam Cava is afgeleid van het Spaanse woord voor ondergrondse kelder. Dit werd ook de term voor de productiemethode die in het Spaans ‘método tradicional’ (traditionele methode) heet en die tegenwoordig beschermd is, zodat op het etiket niet noodzakelijkerwijs de D.O.-status vermeld hoeft te zijn. Nieuwe ontwikkelingen zijn onder andere de toegenomen aanplant van Chardonnaydruiven, wijnbereiding in mobiele vinificatiestations die in de wijngaarden liggen en een herziening van de regels om te zorgen dat het oogstjaar op het etiket van Brut en Brut Nature Cavas vermeld mag worden. Tegenwoordig staat Cava op de ranglijst van verkopen van mousserende wijn na Champagne op een goede tweede plaats.
Klimaat
Het klimaat verschilt in hoge mate tussen de diverse gemeenten in Catalonië en zelfs nog meer tussen de zeven districten. Het belangrijkste wijnbouwgebied rond Sant Sadurní d’Anoia heeft een gemiddelde jaartemperatuur van 14°C en 550 tot 600 mm regen. De temperatuur kan boven de 30°C uitkomen. In het algemeen kan gezegd worden dat de Catalaanse delen een gematigd mediterraan klimaat kennen en dat verder landinwaarts de andere regio’s een gemengd mediterraan-continentaal klimaat hebben. Meestal zijn dit ook de gebieden met een voldoende hoeveelheid regen, hoewel Requeña (in de provincie Valencia), de gemeenten rondom Lérida en de Aragonese regio wat droger is zijn. Late vorst en hagelstormen in de hoger gelegen wijngaarden vormen de belangrijkste bedreiging.
Wijnbouw
De meeste Cava die in Catalonië gemaakt wordt, wordt gemaakt met drie druivensoorten Macabeo (ook bekend als Viura), Xarel-lo (ook bekend als Pansà Blanca) en Parellada. Chardonnay wordt steeds meer aangeplant sinds dit in 1986 een voor de D.O. toegestane druivensoort werd en Subirat (Malvasía Riojana) mag ook gebruikt worden, evenals de blauwe soorten Garnacha, Monastrell en – recentelijk – Trepat, die gebruikt wordt om Cava Rosado te maken.
Buiten Catalonië is Viura (Macabeo) de belangrijkste druivensoort; vaak is 100% van alle wijngaarden hiermee beplant, hoewel er soms ook Parellada of Malvasía Riojana (Subirat) wordt aangepland.
Het is moeilijk om de verbouwmethodes in zulke verschillende gebieden te generaliseren, hoewel de meeste wijnstokken in een rechthoekig patroon worden aangeplant, met een neiging naar draadgeleiding; dit vindt in het bijzonder plaats in grotere wijngaarden waar men machinaal wil gaan oogsten.
De belangrijkste Cava-producenten werken in toenemende mate samen met wijnbouwers om te zorgen dat de druiven van de best mogelijke kwaliteit zijn. Afhankelijk van de grondsoort is de plantdichtheid tussen de 1.500 en 3.000 wijnstokken per hectare. Botrytis, meeldauw, oïdium en rupsen kunnen voorkomen, afhankelijk van de vochtigheid van ieder deelgebied.
Over het algemeen is de oogstvolgorde als volgt:
de startdatum is afhankelijk van de regio en het subgebied.
In algemene zin kan gesteld worden dat men vaker vroeg oogst om de kwaliteit van de druiven te verbeteren.
In Sant Sadurní d’Anoia wordt het grootste deel van de oogst aan het eind van augustus gedaan. De blauwe druiven worden gelijk met de Xarel-lo, maar vóór de Parellada geoogst. Tegenwoordig komt het vaak voor dat de druiven in de vroege ochtenduren geoogst worden, al in de wijngaard geperst worden en dat de most vervolgens wordt overgebracht naar geïsoleerde tanks om de beste kwaliteit te realiseren. De druiven worden traditioneel in kleine dozen aangeleverd bij de wijnmakerij, terwijl ze op weg ernaar toe gewogen en getest worden om de kwaliteit te beoordelen.
Buiten Catalonië is Viura (Macabeo) de belangrijkste druivensoort; vaak is 100% van alle wijngaarden hiermee beplant, hoewel er soms ook Parellada of Malvasía Riojana (Subirat) wordt aangepland.
Het is moeilijk om de verbouwmethodes in zulke verschillende gebieden te generaliseren, hoewel de meeste wijnstokken in een rechthoekig patroon worden aangeplant, met een neiging naar draadgeleiding; dit vindt in het bijzonder plaats in grotere wijngaarden waar men machinaal wil gaan oogsten.
De belangrijkste Cava-producenten werken in toenemende mate samen met wijnbouwers om te zorgen dat de druiven van de best mogelijke kwaliteit zijn. Afhankelijk van de grondsoort is de plantdichtheid tussen de 1.500 en 3.000 wijnstokken per hectare. Botrytis, meeldauw, oïdium en rupsen kunnen voorkomen, afhankelijk van de vochtigheid van ieder deelgebied.
Over het algemeen is de oogstvolgorde als volgt:
- eerst Chardonnay,
- gevolgd door Macabeo,
- daarna Xarel-lo en Parellada;
de startdatum is afhankelijk van de regio en het subgebied.
In algemene zin kan gesteld worden dat men vaker vroeg oogst om de kwaliteit van de druiven te verbeteren.
In Sant Sadurní d’Anoia wordt het grootste deel van de oogst aan het eind van augustus gedaan. De blauwe druiven worden gelijk met de Xarel-lo, maar vóór de Parellada geoogst. Tegenwoordig komt het vaak voor dat de druiven in de vroege ochtenduren geoogst worden, al in de wijngaard geperst worden en dat de most vervolgens wordt overgebracht naar geïsoleerde tanks om de beste kwaliteit te realiseren. De druiven worden traditioneel in kleine dozen aangeleverd bij de wijnmakerij, terwijl ze op weg ernaar toe gewogen en getest worden om de kwaliteit te beoordelen.
Wijn
Veel – zo niet alle – Cava's liggen veel langer op hun bezinksel dan de minimaal door de D.O. vastgestelde negen maanden. Een goed middenklasse exportmerk Cava heeft over het algemeen ongeveer twee jaar op fles gelegen.
Kwaliteitscuvées kunnen drie tot vijf jaar op fles gelegen hebben en sommige topcuvées kunnen wel tien jaar op fles gelegen hebben, vaak nog met wat houtrijping voordat ze gebotteld werden.
Cava die tenminste dertig maanden op fles heeft gelegen, mag Gran Reserva heten.
Dit wordt echter niet altijd op het etiket vermeld.
Het uiteindelijke karakter van een Cava wordt bepaald door de blend van ieder Cava-huis.
Parellada zorgt voor een romige en zachte body naast een verfijnd aroma, Macabeo zorgt voor een knisperige frisheid en fruitige zuren, terwijl Parellada ook wat citrustonen geeft. Xarel-lo geeft rijpheid, body en structuur, mits deze op het juiste moment geoogst is en op de juiste wijze is gevinifieerd.
De Cava’s die grotendeels of geheel gemaakt zijn van Chardonnay, en die fantastisch kunnen zijn, hebben geen smaaktechnische overeenkomsten met de klassieke Cava’s gemaakt van de drie Spaanse druiven. Pinot Noir, Trepat en Garnacha Tinta geven hun karakter aan de Cava Rosaso, die door de Catalanen vaak ook rosé wordt genoemd.
Kwaliteitscuvées kunnen drie tot vijf jaar op fles gelegen hebben en sommige topcuvées kunnen wel tien jaar op fles gelegen hebben, vaak nog met wat houtrijping voordat ze gebotteld werden.
Cava die tenminste dertig maanden op fles heeft gelegen, mag Gran Reserva heten.
Dit wordt echter niet altijd op het etiket vermeld.
Het uiteindelijke karakter van een Cava wordt bepaald door de blend van ieder Cava-huis.
Parellada zorgt voor een romige en zachte body naast een verfijnd aroma, Macabeo zorgt voor een knisperige frisheid en fruitige zuren, terwijl Parellada ook wat citrustonen geeft. Xarel-lo geeft rijpheid, body en structuur, mits deze op het juiste moment geoogst is en op de juiste wijze is gevinifieerd.
De Cava’s die grotendeels of geheel gemaakt zijn van Chardonnay, en die fantastisch kunnen zijn, hebben geen smaaktechnische overeenkomsten met de klassieke Cava’s gemaakt van de drie Spaanse druiven. Pinot Noir, Trepat en Garnacha Tinta geven hun karakter aan de Cava Rosaso, die door de Catalanen vaak ook rosé wordt genoemd.
